Terug naar hoofdinhoud

Brabantse Delta

De stroomgebieden van de Watermolenbeek-Aa of Weerijs-Mark liggen in het zuidelijke deel van Nederland en het noordwestelijke deel van Vlaanderen. De regio wordt gekenmerkt door een complex netwerk van rivieren, dijken en polders die worden beheerd om overstromingen te voorkomen en de landbouw te ondersteunen.

© Waterschap Brabantse Delta

De Brabantse Delta beslaat ruim 1400 km² en ligt voor ongeveer 1/3 in Vlaanderen en 2/3 in Nederland. Het omvat de stroomgebieden van de wateren Boven Mark, Aa of Weerijs en Watermolenbeek. Deze beken stromen via het Mark-vlietsysteem naar het Volkerak Zoommeer.  

Op de Kalmthoutse Heide ontspringt de Wildertse Beek (in Nederland de Watermolenbeek genoemd) die in Essen overgaat in de Kleine Aa. De beek is voor het grootste deel gekanaliseerd. De waterstanden worden gereguleerd door stuwen, met name nabij Roosendaal. De ondergrond is zanderig, met velden en graslanden die bijna tweederde van het stroomgebied beslaan. 

Iets verder naar het oosten ligt het stroomgebied van de Aa of Weerijs, een samenvloeiing van de Kleine en Grote Aa. Oorspronkelijk was dit gebied een uitgestrekt moeras, met minder dynamiek in afvoeren dan tegenwoordig. Het gebied is in de 19e eeuw drooggelegd voor de landbouw. Naast gras- en bouwland kent het beekdal ook hoogwaardige boomteelt. Grotere centra zijn Zundert, Rijsbergen en Breda. Bij Brecht, Wuustwezel en ten zuiden van Breda worden afvoer- en waterstandmetingen uitgevoerd.

Iets verder naar het oosten kronkelt de (Boven-) Mark, een door regenwater gevoede laaglandstroom met duidelijke (regen)afvoerpieken die weer scherp dalen in droge perioden. Stroomopwaarts van Castelré is de rivier te karakteriseren als een natuurlijk stromende, meanderende beek. Stroomafwaarts van de monding van 't Merkske zijn zowel het Vlaamse als het Nederlandse deel van de Boven-Mark genormaliseerd, de beek is verdiept, verbreed en voorzien van stuwen, met als doel overstromingen door overmatige regenval te voorkomen en het waterbeheer voor de landbouw te optimaliseren. Een groot deel van het stroomgebied heeft een agrarische functie. Voor Minderhout, Merksplas, Meer, Mark Weerijs zijn afvoer- en waterstandmetingen beschikbaar.

 

1.450

Vierkante kilometer

40m

Hoogteverschil

14%

Stedelijk gebied

375.000

Gebouwen

Lopend onderzoek:

Voor deze stroomgebieden is een gezamenlijke transnationale stresstest in ontwikkeling. Met een stresstest proberen we de veerkracht van watersystemen voor extreme weersomstandigheden te onderzoeken en mogelijke maatregelen te identificeren om beter voorbereid te zijn op extreme overstromingen en droogtes. Lees meer over de ontwikkeling van een grensoverstijgende stresstest aanpak voor Vlaanderen en Nederland in ons magazine.

© Waterschap Rijn en IJssel

Publicaties voor dit stroomgebied

Globale analyse impacts bovenregionale wateroverlast Brabantse Delta

In deze studie is een globale analyse uitgevoerd van de mogelijke gevolgen van extreem grootschalige neerslag, zoals de ‘Limburgbui’ in 2021, voor het beheergebied van waterschap Brabantse Delta. Deze studie is een samenwerking met het waterschap en is een vervolg van een hackathon uit 2021 uitgevoerd op landelijke schaal, waarbij West-Brabant al als casestudiegebied was gebruikt.

Wat-als-simulatie Vlaanderen met neerslag juli 2021

Dit rapport beschrijft wat de impact zou zijn als een waterbom zoals in juli 2021, die leidde tot veel schade door overstromingen in Wallonië, zou vallen over heel Vlaanderen. Er worden twee neerslagevents doorgerekend waarvoor hydrologische en hydrodynamische berekeningen werden uitgevoerd met het modelinstrumentarium van het Waterbouwkundig Laboratorium. Daarna zijn overstromingskaarten langs de bevaarbare waterlopen berekend en op basis daarvan werden vervolgens schadeberekeningen uitgevoerd.

Weerbaar Waterland

Advies van het expertenpanel hoogwaterbeveiliging aan de Vlaamse Regering. Met ‘Weerbaar Waterland’ formuleert het expertenpanel een aangepaste strategie voor de waterzekerheid in Vlaanderen, met tien samenhangende acties en een plan van aanpak om die strategie zo snel mogelijk tot uitvoering te brengen.

Droogteadvies Brabant: Zonder water, geen later

Advies aan Brabantse (grond)waterpartners over de structurele aanpassingen die vanuit een integraal en langetermijnperspectief op droogte nodig zijn in het (grond)watersysteem, (grond)waterbeheer en het (grond)watergebruik, en wat dat vraagt van alle partijen die hierop (directe) invloed hebben.

Aangrenzende stroomgebieden